စၾက၀ဠာအတြင္းက တြင္းနက္ (Black Holes) ေတြ အေၾကာင္း (၁)

တြင္းနက္ (Black Holes) ေတြအေၾကာင္းကို ယခင္ကလည္း ေရးသားခဲ့ဖူးပါတယ္။ အာကာသႏွင့္ စၾက၀ဠာ ပရိတ္သတ္မ်ားအတြက္ တြင္းနက္မ်ားအေၾကာင္းကို က်ေနာ္သိသမွ် ျပန္လည္မွ်ေ၀ေပးလိုက္ပါတယ္။

တြင္းနက္ ဆိုတာကေတာ့ စၾက၀ဠာအတြင္းမွာ အထူးျခားဆံုးနဲ႔ စိတ္၀င္စားစရာအေကာင္းဆံုး ပေဟဠိတစ္ခုပါဘဲ..။ သူဟာ သိပ္သည္းဆ အလြန္ၾကီးမားတယ္..၊ ဆြဲငင္အား အရမ္းမ်ားတယ္။ အဲ့ဒီ့အတြက္ေၾကာင့္ သူ႔အနီးနားမွာရွိတဲ့ အရာေတြ အားလံုးကုိ စုပ္ဆြဲယူပါတယ္။ တစ္စကၠန္႔ကို မိုင္ ၁၈၆၀၀၀ ေက်ာ္သြားႏိုင္တဲ့ အလင္းေတာင္မွ သူ႔အနီးကိုေရာက္ရင္.. ေျပးလို႔မလြတ္ႏိုင္ပါဘူး။

ဒီ.. တြင္းနက္မ်ားကို စတင္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ သူကေတာ့ ရူပေဗဒ ပညာရွင္ၾကီး အဲလ္ဘတ္ အိုင္းစတိုင္း (Albert Einstein) ပါဘဲ..။ ၁၉၁၆ ခုႏွစ္ေလာက္တုန္းကေပါ့..။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီ့အခ်ိန္တုန္းက သူက သီအိုရီအရ စၾက၀ဠာအတြင္းမွာ တြင္းေတြရွိႏိုင္တယ္လို႔ဘဲ တြက္ျပခဲ့တာပါ။

တြင္းနက္ (Black Hole) ဆိုတဲ့ နာမည္ကိုေတာ့ အေမရိကန္ အာကာသပညာရွင္ ဂြ်န္၀ီွလာ (John Wheeler) က အမည္ေပးခဲ့တာျဖစ္ျပီး အာကာသအတြင္းမွာ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ကမွ ပထမဆံုးအၾကိမ္ ရွာေဖြေတြ႔ရွိႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ တကၠသိုလ္

တြင္းနက္မ်ားကို အေျခခံအားျဖင့္ (၃) မ်ိဳးခြဲျခားထားပါတယ္။ ၄င္းတို႔ကေတာ့..

၁။ stellar black holes (ၾကယ္မွျဖစ္ေသာ တြင္းနက္မ်ား)
၂။ supermassive black holes (ဧရာမ တြင္းနက္ၾကီးမ်ား)
၃။ intermediate black holes (အလယ္အလတ္က်ေသာ တြင္းနက္မ်ား)

ဟူ၍ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္..။

>>> ၾကယ္မွျဖစ္ေသာ တြင္းနက္မ်ား (stellar black holes)

ေသးငယ္ေပမယ့္ အစြမ္းထက္တဲ့ တြင္းနက္ေတြပါ..။

ၾကယ္ေတြေလာင္စာကုန္ခန္းလို႔ ေတာက္ေလာင္စရာမရွိေတာ့တဲ့အခါမွာ ယိုယြင္းပ်က္စီးလာၾကပါတယ္။ ေသးငယ္တဲ့ၾကယ္မ်ား (ဥပမာ။ ေန (သို႔) ေနထက္ ထုထည္ သံုးဆေလာက္သာၾကီးမားတဲ့ ၾကယ္မ်ား) ကေတာ့ နယူထရြန္ၾကယ္ (သို႔) အျဖဴေရာင္ၾကယ္ပု (white dwarf) အျဖစ္ အဆံုးသတ္ၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ေနထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ထုထည္ၾကီးမားတဲ့ ၾကယ္မ်ား ေလာင္စာကုန္လို႔ ယိုယြင္းပ်က္စီးျပီဆိုလွ်င္ေတာ့.. တြင္းနက္ ေတြအျဖစ္ကို ေျပာင္းလဲသြားတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါကို ၾကယ္မွျဖစ္ေသာ တြင္းနက္ (stellar black holes) လို႔ေခၚပါတယ္။

ၾကယ္တစ္လံုးမွ ျဖစ္ေသာ တြင္းနက္မ်ားဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ေသးငယ္လွပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ေသးသလဲဆိုရင္ ကမၻာေပၚက ျမိဳၾကီးတစ္ျမိဳ႔စာေလာက္ကို ေသးသြားတာပါ။ ဒါေပမယ့္ သိပ္သည္းဆေတာ့ သိပ္မ်ားတယ္။ ေနထက္ သံုးဆ မက ၾကီးတဲ့ ၾကယ္တစ္လံုးကေန ျမိဳ႔တစ္ျမိဳ႔စာေလာက္ျဖစ္သြားတဲ့ သိပ္သည္းဆဟာ ဘယ္ေလာက္ၾကီးမားျပီး ဘယ္ေလာက္ဆြဲအားမ်ားမလဲဆိုတာ ခန့္မွန္းၾကည့္ရံုနဲ႔ ေၾကာက္စရာေကာင္းေနပါျပီ..။

သူ႔အနားကို ေရာက္လာတဲ့ ဖုန္မွဳန္႔ေတြ ဓါတ္ေငြ႔ေတြကို စုပ္ယူ စားသံုးပါေတာ့တယ္..။ ျပီးေတာ့မွ တျဖည္းျဖည္း ျပန္လည္ ၾကီးထြားလာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

ေသးငယ္ေပမယ့္ ေသေလာက္ေအာင္ အစြမ္းထက္တဲ့ တြင္းနက္ တစ္မ်ိဳးပါဘဲ..။

>>> ဧရာမ တြင္းနက္ၾကီးမ်ား (Supermassive Black Holes)

ဧရာမ ဆိုတာကေတာ့ ျမန္မာလုိ ၾကီးမားျခင္း၊ က်ယ္ျပန္႔ျခင္းလို အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာလံုး "Giant" နဲ႔ အဓိပၸါယ္ ဆင္တူပါတယ္။ Supermassive black holes က်ေတာ့ ထုထည္ၾကီးမားလြန္းတဲ့ ဧရာမတြင္းနက္ၾကီးလို႔ ဘဲ ဆိုရမွာေပါ့..။

အပိုင္း (၂) တုန္းကေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေသးငယ္တဲ့ တြင္းနက္ေတြဟာ စၾက၀ဠာအတြင္းမွာ မွိဳလိုေပါက္ေအာင္ မ်ားျပားလြန္းလွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႔ ညီအကိုေတြျဖစ္တဲ့ ဧရာမ တြင္းနက္ၾကီးမ်ားကေတာ့ စၾက၀ဠာၾကီးကို ၾကီးစိုး ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၾကပါတယ္။

ဧရာမ တြင္းနက္ၾကီးေတြဟာ ျဒပ္ထု (mass) ဘယ္ေလာက္ေတာင္ၾကီးသလဲဆိုရင္.. က်ေနာ္တို႔ေနထက္ ျဒပ္ထု (mass) အဆေပါင္း သန္းဂဏန္းမွ ကုေဋဂဏန္းထိေအာင္ကို ၾကီးမားပါတယ္။ အရြယ္အစားအားျဖင့္က်ေတာ့ ၾကယ္ေလးတစ္လံုးစာေလာက္ပဲ ရွိေနျပန္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူရဲ႕သိပ္သည္းဆဟာ အလြန္႔အလြန္ကို ၾကီးမားလြန္းလွပါတယ္။
လို႔ေရးရင္ပိုေကာင္းမလား။

ေနာက္ျပီး ဒီ ဧရာမ တြင္းနက္ၾကီးေတြဟာ ဂလက္ဆီအားလံုးရဲ႔ အလယ္မွာ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေနအဖြဲ႔အစည္းတည္ရွိရာ နဂါးေငြ႔တန္းဂလက္ဆီရဲ႔ အလယ္မွာလည္း ရွိပါတယ္။ (ပံုမွာျပထားပါတယ္။) ဂလက္ဆီေတြရဲ႔ အလယ္မွာေနျပီး..သူ႔အနီးနားမွာရွိတဲ့ ဖုန္မွဳန္႔မ်ား၊ ဓါတ္ေငြ႔မ်ားနဲ႔ ၾကယ္၊ ျဂိဳဟ္မ်ားစြာကို ဖမ္းယူစားသံုးကာ ထုထည္ အရြယ္အစားကို ၾကီးထြားေစပါတယ္။

သိပၸံပညာရွင္မ်ားအတြက္ ဒီလို ၾကီးမားတဲ့ တြင္းနက္ၾကီးေတြ ဘယ္လိုေပါက္ဖြားလာၾကတယ္ဆိုတာကေတာ့ ပေဟဠိတစ္ခုအျဖစ္ ရွိေနဆဲပါ။

တခ်ိဳ႔သိပၸံပညာရွင္မ်ားကေတာ့ ဧရာမ တြင္းနက္ၾကီးေတြဟာ ေသးငယ္တဲ့ တြင္းနက္ေတြစုေပါင္းျပီး ျဖစ္လာတယ္လို႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ၾကီးမားတဲ့ ဓါတ္ေငြ႔တိမ္တိုက္ေတြဟာလည္း သူတို႔ျဖစ္ေပၚမွဳကို အကူအညီ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစတယ္လို႔လဲ ယူဆထားပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ၾကီးမားတဲ့ ၾကယ္မ်ား စုေပါင္းျပီး အတူတကြ ပ်က္ဆီးရာက ျဖစ္လာတယ္လို႔လဲ ယူဆထားၾကပါတယ္။

မည္သို႔ပင္ဆိုေစ..က်ေနာ္တို႔ ကမၻာပါ၀င္တဲ့ ေနအဖြဲ႔အစည္းကေတာ့ နဂါးေငြ႔တန္းဂလက္ဆီရဲ႔ အလယ္က ဧရာမ တြင္းနက္ၾကီးကို ဗဟိုျပဳျပီး အလင္းႏွစ္ ၂၆၀၀၀ အကြာမွ လွည့္ပတ္လ်က္ ရွိေနပါေတာ့တယ္..။

>>> အလယ္အလတ္က်ေသာ တြင္းနက္မ်ား (intermediate black holes)

ယခင္တုန္းက အာကာသ သိပၸံပညာရွင္မ်ားဟာ တြင္းနက္ေတြကို ဆိုဒ္ၾကီး (Supermassive Black Hole) နဲ႔ ဆိုဒ္ေသး (Stellar Black Hole) ေတြဘဲ ရွိတယ္လုိ႔ ထင္ထားၾကတာပါ။

ဒါေပမယ့္ မေသးလြန္း မၾကီးလြန္းေသာ အလယ္အလတ္ တြင္းနက္မ်ားလည္း ရွိေၾကာင္းကို အာကာသ သုေတသန ပညာရွင္မ်ား ေနာက္ပိုင္းမွာ ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘယ္လိုေနရာေတြမွာ ေတြ႔ရွိခဲ့သလဲဆိုေတာ့ ၾကယ္ျဖစ္ထြန္းမွဳ သိပ္ကိုမ်ားတဲ့ ၾကယ္အစုအေ၀း ေတြမွာပါ။

အဲ့ဒီ့ ၾကယ္အစုေ၀းမ်ားထဲမွ ၾကယ္မ်ားဟာ အခ်င္းခ်င္း တိုက္မိ ခုိက္မိရာမွ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း၊ တဆင့္ျပီးတဆင့္ တြင္းနက္အျဖစ္ကို ေျပာင္းလဲလာၾကတာကို ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။

အခ်ိဳ႔ေသာ အလယ္အလတ္ တြင္းနက္မ်ားဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ (အခ်ိဳ႔ေနရာေတြမွာ) ဂလက္ဆီရဲ႔ အလယ္ကို စုေ၀းေရာက္ရွိျပီး ၾကီးမားတဲ့ တြင္းနက္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေရာက္ရွိသြားတတ္ၾကတာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္..။

အာကာသႏွင့္ စၾက၀ဠာ

Black hole links

http://myanmarastronomy.blogspot.com/2008/11/black-hole.html

Share on Google Plus

About Admin