က်ေနာ္တို႔ ေနထိုင္ရာ ကမာၻၾကီးသည္ ေန အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းတြင္ တည္ရွိျပီး ေနအဖြဲ႔အစည္းဟာ နဂါးေငြ႔တန္း ဂလက္ဆီအတြင္းမွာ တည္ရွိပါတယ္။ နဂါးေငြ႔တန္း ဂလက္ဆီ မွ အလင္းႏွစ္ ၂.၅ သန္း အကြာမွာေတာ့ အန္ဒရိုမီဒါ (Andromeda) လို႔ေခၚတဲ့ ဂလက္ဆီၾကီး တစ္ခုရွိပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီကို Messier 31၊ M31 (သို႔) NGC 224 လို႔လည္း ေခၚၾကပါတယ္။
အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီရဲ႔ အခ်င္းဟာ အလင္းႏွစ္ ၂၆၀ ၀၀၀ ရွိျပီး ၾကယ္ေပါင္း တစ္ ထရီလီယံ ေက်ာ္ေလာက္ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီၾကီးဟာ က်ေနာ္တို႔ ေနထိုင္ရာ နဂါးေငြ႔တန္းဂလက္ဆီကို ဦးတည္ျပီး တစ္စကၠန္႔ကို ကီလိုမီတာ ၁၀၀ မွ ၁၄၀ ႏွဳန္းနဲ႔ ေရြ႔လ်ားလို႔ လာေနပါတယ္။ လာမယ့္ ႏွစ္ေပါင္း ၄.၅ ဘီလီယံအၾကာမွာေတာ့ သူတို႔ႏွစ္ခု တိုက္မိၾကေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။
အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီကို က်ေနာ္တို႔ ကမာၻမွ အေ၀းၾကည့္မွန္ေျပာင္းမ်ားျဖင့္ ၾကည့္လွ်င္ ေကာင္စြာ ျမင္ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီ အား အေ၀းၾကည့္မွန္ေျပာင္းျဖင့္ ရွာေဖြပံုကို ေနာက္ပိုင္း တယ္လီစကုပ္အေၾကာင္းမ်ား တင္ဆက္တဲ့အခါ ဆက္လက္ေရးသား ေဖာ္ျပသြားပါဦးမယ္။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
အန္ဒရိုမီဒါ
ဂလက္ဆီကို လကြယ္ညမ်ိဳးမွာ တယ္လီစကုပ္ျဖင့္ ေကာင္းစြာျမင္ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာရလွ်င္
အန္ဒရိုမီဒါဟာ နဂါးေငြ႔တန္းဂလက္ဆီရဲ႔ အနီးကပ္ဆံုး ညီအမေတြပါဘဲ..။
ယခုအခါမွာေတာ့ အာကာသပညာရွင္မ်ားဟာ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီအတြင္းမွာ က်င္လည္က်က္စားေနၾကတဲ့ ဂလက္ဆီအေသး မ်ားစြာကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ေရတြက္ၾကည့္တဲ့အခါ အခု ၂၀ ေက်ာ္ေလာက္ထိ သြားေတြ႔ပါတယ္။ သူတို႔ကို အန္ဒရိုမီဒါ ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ စသည္ျဖင့္ နာမည္ေပးထားလိုက္ပါတယ္။
အဲ့ဒီ့ထဲကမွ အန္ဒရိုမီဒါ ၂ (Andromeda II) ဂလက္ဆီကို ေသခ်ားစြာ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ထူးျခားစန္းျပားတဲ့ ၾကယ္မ်ားကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၾကျပန္ပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီေလးထဲမွာရွိတဲ့ၾကယ္မ်ားဟာ သက္တမ္းရင့္ ၾကယ္မ်ားျဖစ္ျပီး ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ေရြ႔လွ်ားေနၾကတယ္။ တိတိက်က်ေျပာရရင္ အဲဒီ့အထဲက ၾကယ္စီးေၾကာင္းတစ္ခုဟာ အျခားၾကယ္မ်ားနဲ႔မတူဘဲ အစုလိုက္ တူညီစြာ ေရြ႔လ်ားၾကပါတယ္။ ဂလက္ဆီရဲ႔ ဗဟိုခ်က္နားမွာေပါ့..
Andromeda II ဂလက္ဆီဟာ အင္မတန္ ေသးငယ္လွပါတယ္။ နဂါးေငြ႔တန္းဂလက္ဆီရဲ႔ ၁ ရာခိုင္ႏွုန္းေလာက္သာရွိမယ္။
အခုလို ဂလက္ဆီၾကီးထဲမွာ ဂလက္ဆီေလးေတြ ရွာေဖြေတြ႔ရွိျခင္းဟာ က်ေနာ္တို႔ နဂါးေငြ႔တန္း အပါအ၀င္ စၾက၀ဠာအတြင္းက ဂလက္ဆီမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမွာ (က်ေနာ္တုိ႔ ရွာေဖြမေတြ႔ရွိႏိုင္ေသးတဲ့) အေျခခံက်တဲ့ အခ်က္မ်ားရွိတယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပေပးေနပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီေလးမ်ား စုေပါင္းထားျခင္းဟာ အလင္းႏွစ္ တစ္သန္းရွည္ျပီး အလင္းႏွစ္ ၃၀၀၀၀ ထူတဲ့ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီၾကီး ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။
ယခုအခါမွာေတာ့ အာကာသပညာရွင္မ်ားဟာ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီအတြင္းမွာ က်င္လည္က်က္စားေနၾကတဲ့ ဂလက္ဆီအေသး မ်ားစြာကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ေရတြက္ၾကည့္တဲ့အခါ အခု ၂၀ ေက်ာ္ေလာက္ထိ သြားေတြ႔ပါတယ္။ သူတို႔ကို အန္ဒရိုမီဒါ ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ စသည္ျဖင့္ နာမည္ေပးထားလိုက္ပါတယ္။
အဲ့ဒီ့ထဲကမွ အန္ဒရိုမီဒါ ၂ (Andromeda II) ဂလက္ဆီကို ေသခ်ားစြာ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ထူးျခားစန္းျပားတဲ့ ၾကယ္မ်ားကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၾကျပန္ပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီေလးထဲမွာရွိတဲ့ၾကယ္မ်ားဟာ သက္တမ္းရင့္ ၾကယ္မ်ားျဖစ္ျပီး ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ေရြ႔လွ်ားေနၾကတယ္။ တိတိက်က်ေျပာရရင္ အဲဒီ့အထဲက ၾကယ္စီးေၾကာင္းတစ္ခုဟာ အျခားၾကယ္မ်ားနဲ႔မတူဘဲ အစုလိုက္ တူညီစြာ ေရြ႔လ်ားၾကပါတယ္။ ဂလက္ဆီရဲ႔ ဗဟိုခ်က္နားမွာေပါ့..
Andromeda II ဂလက္ဆီဟာ အင္မတန္ ေသးငယ္လွပါတယ္။ နဂါးေငြ႔တန္းဂလက္ဆီရဲ႔ ၁ ရာခိုင္ႏွုန္းေလာက္သာရွိမယ္။
အခုလို ဂလက္ဆီၾကီးထဲမွာ ဂလက္ဆီေလးေတြ ရွာေဖြေတြ႔ရွိျခင္းဟာ က်ေနာ္တို႔ နဂါးေငြ႔တန္း အပါအ၀င္ စၾက၀ဠာအတြင္းက ဂလက္ဆီမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမွာ (က်ေနာ္တုိ႔ ရွာေဖြမေတြ႔ရွိႏိုင္ေသးတဲ့) အေျခခံက်တဲ့ အခ်က္မ်ားရွိတယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပေပးေနပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီေလးမ်ား စုေပါင္းထားျခင္းဟာ အလင္းႏွစ္ တစ္သန္းရွည္ျပီး အလင္းႏွစ္ ၃၀၀၀၀ ထူတဲ့ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီၾကီး ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။
အာကာသႏွင့္
စၾက၀ဠာ
>>> အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီေလးမ်ား
<<<
က်ေနာ္တို႔ ေနထိုင္ရာ ကမာၻၾကီးသည္ ေန အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းတြင္ တည္ရွိျပီး ေနအဖြဲ႔အစည္းဟာ နဂါးေငြ႔တန္း ဂလက္ဆီအတြင္းမွာ တည္ရွိပါတယ္။ နဂါးေငြ႔တန္း ဂလက္ဆီ မွ အလင္းႏွစ္ ၂.၅ သန္း အကြာမွာေတာ့ အန္ဒရိုမီဒါ (Andromeda) လို႔ေခၚတဲ့ ဂလက္ဆီၾကီး တစ္ခုရွိပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီကို Messier 31၊ M31 (သို႔) NGC 224 လို႔လည္း ေခၚၾကပါတယ္။ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီကို လကြယ္ညမ်ိဳးမွာ တယ္လီစကုပ္ျဖင့္ ေကာင္းစြာျမင္ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာရလွ်င္ အန္ဒရိုမီဒါဟာ နဂါးေငြ႔တန္းဂလက္ဆီရဲ႔ အနီးကပ္ဆံုး ညီအမေတြပါဘဲ..။
ယခုအခါမွာေတာ့ အာကာသပညာရွင္မ်ားဟာ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီအတြင္းမွာ က်င္လည္က်က္စားေနၾကတဲ့ ဂလက္ဆီအေသး မ်ားစြာကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ေရတြက္ၾကည့္တဲ့အခါ အခု ၂၀ ေက်ာ္ေလာက္ထိ သြားေတြ႔ပါတယ္။ သူတို႔ကို အန္ဒရိုမီဒါ ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ စသည္ျဖင့္ နာမည္ေပးထားလိုက္ပါတယ္။
အဲ့ဒီ့ထဲကမွ အန္ဒရိုမီဒါ ၂ (Andromeda II) ဂလက္ဆီကို ေသခ်ားစြာ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ထူးျခားစန္းျပားတဲ့ ၾကယ္မ်ားကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၾကျပန္ပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီေလးထဲမွာရွိတဲ့ၾကယ္မ်ားဟာ သက္တမ္းရင့္ ၾကယ္မ်ားျဖစ္ျပီး ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ေရြ႔လွ်ားေနၾကတယ္။ တိတိက်က်ေျပာရရင္ အဲဒီ့အထဲက ၾကယ္စီးေၾကာင္းတစ္ခုဟာ အျခားၾကယ္မ်ားနဲ႔မတူဘဲ အစုလိုက္ တူညီစြာ ေရြ႔လ်ားၾကပါတယ္။ ဂလက္ဆီရဲ႔ ဗဟိုခ်က္နားမွာေပါ့..
Andromeda II ဂလက္ဆီဟာ အင္မတန္ ေသးငယ္လွပါတယ္။ နဂါးေငြ႔တန္းဂလက္ဆီရဲ႔ ၁ ရာခိုင္ႏွုန္းေလာက္သာရွိမယ္။
အခုလို ဂလက္ဆီၾကီးထဲမွာ ဂလက္ဆီေလးေတြ ရွာေဖြေတြ႔ရွိျခင္းဟာ က်ေနာ္တို႔ နဂါးေငြ႔တန္း အပါအ၀င္ စၾက၀ဠာအတြင္းက ဂလက္ဆီမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမွာ (က်ေနာ္တုိ႔ ရွာေဖြမေတြ႔ရွိႏိုင္ေသးတဲ့) အေျခခံက်တဲ့ အခ်က္မ်ားရွိတယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပေပးေနပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီေလးမ်ား စုေပါင္းထားျခင္းဟာ အလင္းႏွစ္ တစ္သန္းရွည္ျပီး အလင္းႏွစ္ ၃၀၀၀၀ ထူတဲ့ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီၾကီး ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။
အာကာသႏွင့္ စၾက၀ဠာ
က်ေနာ္တို႔ ေနထိုင္ရာ ကမာၻၾကီးသည္ ေန အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းတြင္ တည္ရွိျပီး ေနအဖြဲ႔အစည္းဟာ နဂါးေငြ႔တန္း ဂလက္ဆီအတြင္းမွာ တည္ရွိပါတယ္။ နဂါးေငြ႔တန္း ဂလက္ဆီ မွ အလင္းႏွစ္ ၂.၅ သန္း အကြာမွာေတာ့ အန္ဒရိုမီဒါ (Andromeda) လို႔ေခၚတဲ့ ဂလက္ဆီၾကီး တစ္ခုရွိပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီကို Messier 31၊ M31 (သို႔) NGC 224 လို႔လည္း ေခၚၾကပါတယ္။ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီကို လကြယ္ညမ်ိဳးမွာ တယ္လီစကုပ္ျဖင့္ ေကာင္းစြာျမင္ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာရလွ်င္ အန္ဒရိုမီဒါဟာ နဂါးေငြ႔တန္းဂလက္ဆီရဲ႔ အနီးကပ္ဆံုး ညီအမေတြပါဘဲ..။
ယခုအခါမွာေတာ့ အာကာသပညာရွင္မ်ားဟာ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီအတြင္းမွာ က်င္လည္က်က္စားေနၾကတဲ့ ဂလက္ဆီအေသး မ်ားစြာကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ေရတြက္ၾကည့္တဲ့အခါ အခု ၂၀ ေက်ာ္ေလာက္ထိ သြားေတြ႔ပါတယ္။ သူတို႔ကို အန္ဒရိုမီဒါ ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ စသည္ျဖင့္ နာမည္ေပးထားလိုက္ပါတယ္။
အဲ့ဒီ့ထဲကမွ အန္ဒရိုမီဒါ ၂ (Andromeda II) ဂလက္ဆီကို ေသခ်ားစြာ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ထူးျခားစန္းျပားတဲ့ ၾကယ္မ်ားကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၾကျပန္ပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီေလးထဲမွာရွိတဲ့ၾကယ္မ်ားဟာ သက္တမ္းရင့္ ၾကယ္မ်ားျဖစ္ျပီး ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ေရြ႔လွ်ားေနၾကတယ္။ တိတိက်က်ေျပာရရင္ အဲဒီ့အထဲက ၾကယ္စီးေၾကာင္းတစ္ခုဟာ အျခားၾကယ္မ်ားနဲ႔မတူဘဲ အစုလိုက္ တူညီစြာ ေရြ႔လ်ားၾကပါတယ္။ ဂလက္ဆီရဲ႔ ဗဟိုခ်က္နားမွာေပါ့..
Andromeda II ဂလက္ဆီဟာ အင္မတန္ ေသးငယ္လွပါတယ္။ နဂါးေငြ႔တန္းဂလက္ဆီရဲ႔ ၁ ရာခိုင္ႏွုန္းေလာက္သာရွိမယ္။
အခုလို ဂလက္ဆီၾကီးထဲမွာ ဂလက္ဆီေလးေတြ ရွာေဖြေတြ႔ရွိျခင္းဟာ က်ေနာ္တို႔ နဂါးေငြ႔တန္း အပါအ၀င္ စၾက၀ဠာအတြင္းက ဂလက္ဆီမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမွာ (က်ေနာ္တုိ႔ ရွာေဖြမေတြ႔ရွိႏိုင္ေသးတဲ့) အေျခခံက်တဲ့ အခ်က္မ်ားရွိတယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပေပးေနပါတယ္။ ဒီဂလက္ဆီေလးမ်ား စုေပါင္းထားျခင္းဟာ အလင္းႏွစ္ တစ္သန္းရွည္ျပီး အလင္းႏွစ္ ၃၀၀၀၀ ထူတဲ့ အန္ဒရိုမီဒါ ဂလက္ဆီၾကီး ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။
အာကာသႏွင့္ စၾက၀ဠာ
How
to find Andromeda
Andromeda galaxy ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ milky galaxy နဲ႔ အနီးဆံုး galaxy တစ္ခုပါ။ M31လို႔လဲေခၚပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ သာမန္မ်က္ေစ့နဲ႔ ျမင္ႏိုင္တဲ့ galaxy ပါ (
ၿမိဳ႕အလင္းညစ္ကင္းရာမွာ)။ ေျမာက္ဖက္ေကာင္းကင္ျခမ္းမွာရိွေနပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးျမင္ႏိုင္တဲ့ ရက္ေတြ ကေတာ့ ျသဂုတ္လ ကေန မတ္လ ေလာက္ထိပါ။ ပထမဆံုး သူဘယ္ေနရာမွာရိွလဲ သိေအာင္ႀကိဳးစာရမွာပါ။ က်ေနာ္႐ွာတဲ့ နည္းလမ္းကေတာ့ Cassiopeia
ကို အေျချပဳပါတယ္။ Cassiopeia (M
or W) ပံုစံ constellation တစ္ခုပါ ဓူ၀ံၾကယ္ကို ဗဟိုထားရင္ ခုႏွစ္စဥ္ၾကယ္နဲ႔ ဆန္႔ၾကင္ဖက္မွာပါ။ ဆိုတဲ့ M ပံုရဲ႕ ပထမအတြန္႔ ``/\´´ က အတိုင္း မ်က္မွန္းလိုင္း အတိုင္း အလင္းဆံုးၾကယ္ ၂လံုး ကို႐ွာပါ
ေတြ႔တဲ့ၾကယ္၂လံုးကို ခန္႔မွန္း ထက္၀က္အကြာမွာ အတန္အသင့္လင္းေနတဲ့ ၾကယ္တလံုးေတြ႔မွာပါ။ အဲဒီၾကယ္နားမွာ ၀ါးတားတား
ျဖဴျဖဴ အလင္းစု ဟာ က်ေနာ္တို႔႐ွာေနတဲ့ Andromeda galaxy ပါပဲ။ မျမင္ဘူးဆိုရင္ မ်က္ေစ့ကို ဖြင္ထားလွ်က္ ျမင္ကြင္းကို လႈပ္ေအာင္ ေရႊ႔ၾကည့္ပါ အဲဒီၾကရင္ ၀ါးတားတားအလင္းကို သတိထားမိေလ့႐ွိတတ္ပါတယ္။ အတန္အသင့္ ခ်ဲ့အားရိွတဲ့
Binocular တစ္ခုပါရင္ ပိုၿပီးအေသးစိတ္ျမင္ႏိုင္တယ္။ က်ေနာ့စိတ္ႀကိဳက္ ေတာ့ 70X7 ေလာက္ပါ။ ၇၀က မွန္ေျပာင္း အခ်င္း၀ကိုညႊန္းပါတယ္။ X7 ကခ်ဲ့ဆပါ။ (ခ်ဲ့ဆ မ်ားရန္အေရးမႀကီး ၊အခ်င္း အလင္း၀င္ေပါက္ႀကီးဖို႔ အေရးႀကီး)။ တယ္လီစကုတ္ ရိွသူေတြအတြက္ လဲ ခ်ဲ့ဆ အနည္းဆံုး eyepiece ကိုသံုးေစခ်င္ပါတယ္။ Andromeda
galaxy က 1°x 3° ေလာက္ရိွေတာ့ ျမင္ကြင္းလံုေလာက္ေစဖို႔ပါ။ eyepiece focal length မ်ားတာကိုေရြးပါ။
0 comments:
Post a Comment